U Xơ Tử Cung Bệnh Học: Những Điều Bạn Cần Biết

Bệnh học u xơ tử cung đã và đang dành được rất nhiều sự quan tâm của giới y học và phụ nữ. Được biết đến là khối u cơ lành tính phổ biến nhất hiện nay, u xơ tử cung ảnh hưởng đến khoảng 30% phụ nữ ở độ tuổi 30-45.

Tại sao phụ nữ dễ mắc u xơ tử cung? Biểu hiện của bệnh ra sao? Bệnh nguy hiểm như thế nào? Tất cả những băn khoăn này sẽ được giải đáp trong bài viết tổng quan về bệnh học u xơ tử cung dưới đây.

Nguyên Nhân 

Hiện nay, khoa học vẫn chưa thể đưa ra kết luận chính xác nhất về nguyên nhân u xơ tử cung là gì?

Tuy nhiên, phần đa ý kiến cho rằng rất có thể khối nhân xơ hay u nang hình thành do sự tăng trưởng estrogen quá mức ở nữ giới.

Bên cạnh đó, một số yếu tố khác cũng “góp phần” gây nên căn bệnh u xơ/nhân xơ tử cung như:

• Các bé gái có kinh lần đầu sớm, do dậy thì trước 12 tuổi.

• Di truyền: gia đình có người thân từng mắc căn bệnh này.

• Phụ nữ bị béo phì ở độ tuổi trung niên có nguy cơ mắc u xơ cổ tử cung cao gấp nhiều lần so với người có thể trạng bình thường.

• Viêm nhiễm phụ khoa kéo dài, không được chữa trị kịp thời thường gây u xơ ngoài cổ tử cung.

• Cổ tử cung bị tổn thương do nữ giới quan hệ tình dục quá sớm, liên tục trong thời gian dài hoặc quan hệ sớm sau sinh đẻ hay phá thai cũng là nguyên nhân gây ra nhân xơ tử cung.

• Tinh thần sa sút, thường xuyên stress, căng thẳng, mệt mỏi kéo dài.

• v...v...

Bác sĩ Ngọc Bích - Trưởng khoa sản II, Bệnh viện Thanh Nhàn, Hà Nội chia sẻ về bệnh u xơ tử cung

» Xem Thêm: Nguyên nhân u xơ tử cung

Phân Loại

Theo Vị Trí

Tùy vào vị trí và bản chất của u xơ/ nhân xơ tử cung có thể phân loại căn bệnh này như sau:

Dưới niêm mạc

Loại u xơ tử cung này là căn nguyên gây nên tình trạng rong kinh ở nữ giới dù kích thước lớn hay nhỏ. Do u phát triển trong nội mạc tử cung - cạnh tranh vị trí mà bào thai bám vào để sinh trưởng - nên rất dễ dẫn đến sảy thai, vô sinh.

Dưới thanh mạc

Đây là loại u xơ gây:

• Khó khăn khi đi vệ sinh;

• Cảm giác đau rát, khó chịu; 

• Bí tiểu, tiểu nhiều lần trong ngày.

Điều này được lý giải là do u phát triển ở lớp thanh mạc tử cung nhưng hướng ra ngoài gây chèn ép niệu quản và bàng quang.

Thành tử cung

Được chia ra làm 2 loại là u xơ thành trước tử cung và thành sau tử cung. 

• U xơ/ nhân xơ thành trước tử cung cũng gây nên tình trạng bí tiểu, đau rát tương tự như u xơ dưới thanh mạc nhưng (do u phát triển quá lớn, to gồ lên ở ổ bụng và chèn ép bàng quang). 

• Trong khi đó, u xơ sau thành tử cung lại gây đau lưng, táo bón, đại tiện khó khăn,... (do khối u chèn ép đại tràng và cột sống lưng). 

U xơ ở eo tử cung

Gây khó khăn cho việc mang thai và sinh con, do khối u chắn ngay trên đường trứng di chuyển xuống tử cung để làm tổ và chèn ép vào các tạng xung quanh.

U xơ cổ tử cung

Khối u mọc về hướng âm đạo dưới dạng polyp, gây đau rát hoặc ra máu sau khi quan hệ, gây ảnh hưởng không nhỏ đến “cuộc yêu”.

Thân tử cung

Là loại u xơ tử cung mà chị em phụ nữ dễ mắc phải nhất hiện nay.

Tử cung có cuống

U được mọc tách ra khỏi tử cung nhưng vẫn còn kết nối với tử cung qua một cuống nhỏ dễ gây xoắn. Khối u xoắn vỡ có thể gây ra hệ quả nghiêm trọng như nhiễm trùng ổ bụng …

U xơ kẽ/ u cơ tử cung

U mọc ở thành tử cung và có nhiều nhân làm tử cung to lên, bị biến dạng dẫn đến tình trạng:

• Kinh nguyệt, không đều: rong kinh, rong huyết, gây cường kinh, gây chậm kinh

• Phụ nữ mang thai dễ bị sinh non, sảy thai.

Các loại u xơ tử cung

» Xem Thêm: U xơ tử cung có sinh thường được không?

Theo Giai Đoạn 

U xơ tử cung thường gặp ở lứa tuổi nào là điều mà ai cũng quan tâm, đặc biệt là nữ giới. Ở từng độ tuổi khác nhau nguy cơ mắc bệnh cũng cao thấp khác nhau.

- Độ tuổi từ 16 - 30: Khả năng mắc u xơ tử cung ở nhóm tuổi này thấp, ít phổ biến, tuy nhiên vẫn không thể chủ quan. Đặc biệt là giai đoạn nội tiết rối loạn ở tuổi dậy thì.

- Phụ nữ ở độ tuổi sinh sản (thường từ 30 tuổi trở lên)

Độ tuổi này có nguy cơ mắc u xơ tử cung khá cao. Trường hợp, phụ nữ trong thời kỳ mang thai bị u nhân xơ tử cung sẽ cực kỳ nguy hiểm vì rất dễ dẫn đến sảy thai, sinh non, khó sinh, dị tật ở thai nhi,... 

» Xem Thêm: U xơ tử cung phát triển như thế nào?

Ngoài ra những chị em phụ nữ bị béo phì ở độ tuổi trung niên cũng dễ mắc bệnh hơn người bình thường.

• U Xơ trong thai kỳ: ước tính có 0,1 - 10% phụ nữ bị u xơ tử cung khi mang thai. Các khối u này có xu hướng phát triển trong 3 tháng đầu, và không phát triển trong 2 giai đoạn thai kỳ còn lại.

• Phụ nữ sau sinh: 

Sau khi sinh, các khối u trong giai đoạn mang thai có thể tiêu biến hoặc vẫn tồn tại ở tử cung. 

• Phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh, sau mãn kinh: vẫn có thể mắc bệnh nhưng không nguy hiểm vì khối u có xu hướng teo nhỏ lại và tiêu biến do ít chịu ảnh hưởng của estrogen. Tuy nhiên nếu khối u vẫn tiếp tục phát triển thì rất dễ dẫn tới nguy cơ ung thư. 

» Xem Thêm: U xơ tử cung thường gặp ở lứa tuổi nào?

Cơ Chế Bệnh Sinh

Trong y khoa, cơ chế bệnh sinh của u xơ tử cung vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng có nhiều giả thuyết cho rằng “thủ phạm” chính là tăng cao hormone estrogen .

Khối u thường phát triển ở thời kỳ sinh sản ở nữ giới. Một người có thể có một hoặc nhiều u xơ. Khối u xơ có thể chiếm toàn bộ tử cung, thậm chí tăng trưởng to ra cả ổ bụng. 

Phụ nữ ở độ tuổi sinh sản dễ mắc u xơ tử cung

Phụ nữ sau tuổi mãn kinh, nội tiết tố estrogen bị suy giảm nên u xơ thường nhỏ lại và không gây nguy hiểm đến sức khỏe.

Triệu Chứng

U xơ tử cung thường xuất hiện khá âm thầm ở giai đoạn đầu nên rất nhiều chị em phụ nữ vẫn không biết mình mắc bệnh do không có biểu hiện gì rõ ràng.

Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể nhận biết được căn bệnh này thông qua một số dấu hiệu thường gặp sau:

• Rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt bất thường, gây rong kinh (rong huyết), cường kinh (kinh nguyệt ra nhiều), chậm kinh, khí hư ra nhiều và có mùi hôi,...
• Đau tức vùng hông - lưng gây khó chịu.
• Táo bón, bí tiểu, đi tiểu gây đau rát,...
• Đau bụng dưới (vùng dưới rốn): đau âm ỉ, kéo dài từng cơn, có thể liên tục hoặc ngắt quãng kèm theo nặng bụng, đau vùng xương chậu.
• Đau rát khi quan hệ tình dục và sau khi quan hệ bị ra máu.
• Khó thụ thai, hiếm muộn
• Có thể dùng tay sờ nắn được khối u dưới ổ bụng.

Đau bụng dưới là triệu chứng u xơ tử cung

» Xem Thêm: U xơ tử cung và thai nghén

Biến Chứng

Biến chứng của u xơ tử cung có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe sinh sản ở nữ giới, thậm chí gây tử vong. Một số biến chứng như sau:

Thoái hóa/Vôi hóa: Khi u xơ phát triển nhanh chóng với kích thước lớn có thể bị vôi hóa hoặc vỡ ra gây nhiễm trùng kéo theo thoái hóa, hoại tử. Ngoài ra, trong quá trình cắt bỏ u xơ, nếu dụng cụ y tế chưa được vô khuẩn khiến vi khuẩn xâm nhập vào vết thương cũng gây nhiễm trùng, hoại tử.

Bị vỡ: do phát triển quá nhanh, kích thước u lớn.

Sảy thai/ sinh non: phụ nữ mang bầu bị u xơ tử cung khá nguy hiểm vì nguy cơ cao sẽ bị sảy thai vì lúc này cơ tử cung thường kém đàn hồi, rối loạn co bóp do mất cân bằng nội tiết.

Vô sinh hiếm muộn: Khối u nhân xơ tử cung to làm rối loạn sự co bóp của cơ trơn tử cung, gây khó khăn trong việc di chuyển của tinh trùng đến gặp trứng. Hoặc khi thụ tinh gây cản trở khi hợp tử di chuyển và không bám được vào niêm mạc tử cung để phát triển thành phôi thai. Nhìn chung, dù khối u nằm ở vị trí nào cũng sẽ gây khó khăn cho việc mang thai.

Nhiễm khuẩn tại khối u hoặc cơ quan lân cận khác biểu hiện là:

• Cơn đau quặn bụng;

• Sốt, xét nghiệm bạch cầu trong máu tăng, toàn thân suy kiệt. 

• Khi khối u xơ tạo thành polyp ở bên trong âm đạo sẽ khiến cho tính trạng ra máu và tiết dịch nhiều hơn. 

• Nhiễm khuẩn có thể gây viêm niêm mạc tử cung, viêm ống dẫn trứng cấp hoặc mãn tính. 

Thiếu máu: đây vừa là triệu chứng vừa là biến chứng khi chị em phụ nữ mắc bệnh lý u xơ tử cung. Tình trạng thiếu máu kéo dài không được chữa trị kịp thời có thể gây thiếu máu mãn tính dẫn đến sức khỏe sa sút, da xanh xao, thường xuyên choáng váng. Thiếu máu cấp tính do cường kinh có thể gây thiếu máu não gây ngất, thậm chí tử vong.

Hy vọng rằng với những kiến thức về u xơ tử cung bệnh học ở trên có thể giúp chị em phụ nữ nhận biết cũng như chuẩn bị tâm lý vững vàng nếu phải đối mặt với căn bệnh này. 

Mong rằng mỗi người phụ nữ sẽ luôn biết yêu thương bản thân mình, luôn giữ tinh thần lạc quan để vượt qua mọi bệnh tật.